İsticvap Ne Demek | Hukuki Bilgi | İzmir Avukat | İzmir Hukuk Bürosu | Efes Hukuk Bürosu
isticvap,
isim, eskimiş, (isticva:bı), Arapça
Sorgulama
Mahkeme, kendiliğinden veya talep üzerine davanın taraflardan her birinin davanın temelini oluşturan vakıalar ve onunla ilişkisi bulunan hususlar hakkında tarafların dinlenilmesine (isticvap edilmesine) karar verebilir (HMK Madde 169). Tüzel kişiler adına, temsil yetkisine sahip kimseler; ergin olmayan veya kısıtlı bir kimse adına yapılmış bir işleme ilişkin olarak ise o kişinin kanuni temsilcisi dinlenir. (HMK Madde 170)
İsticvabına karar verilen kişiye mahkeme tarafından bizzat davetiye gönderilir ve belirlenen gün ve saatte dinlenilmek üzere hazır bulunması gerektiği net bir şekilde belirtilir. Davetiyede, ayrıca, isticvap konusu olaylar / vakıalar gösterilir; ilgili tarafın geçerli bir mazereti olmaksızın gelmediği veya gelip de sorulara cevap vermediği takdirde, isticvap konusu vakıaları ikrar etmiş sayılacağı uyarısı da yapılır. Hakim tarafından sorgulanmak üzere mahkemeye çağrılan taraf özürsüz olarak gelmediği veya gelip de soruları cevapsız bıraktığı takdirde, mahkemece sorulacak hususları kabul etmiş sayılır. (HMK Madde 171)
İsticvap olunacak kimsenin bizzat gelmesi gereklidir. Ancak, dinlenilecek olunacak kişi, mahkemenin bulunduğu il dışında oturuyor ve bulunduğu yerde aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yolu ile isticvap olunması mümkün değil ise bulunduğu yer mahkemesi tarafından dinlenilmesi mümkündür. Benzer bir şekilde, isticvap olunacak kimse hastalık, engellilik veya benzeri sebeplerle mahkemeye bizzat gelemeyecek durumda ise bulunduğu yerde isticvap olunur. (HMK Madde 172)
İsticvabına karar verilen kimse bizzat isticvap olunur. Hâkim, başlamadan önce tarafa gerçeği söylemesi gerektiği hususunu hatırlatır. İsticvap esnasında, karşı taraf ve taraf vekilleri hazır bulunabilirler. Dinlenen taraf, mahkemenin izni olmadıkça, yazılı notlar kullanamaz. (HMK Madde 173)
Dinlenen tarafça yapılan açıklamalar, sorulan sorular ve verilen cevaplar tutanağa yazılır. Tutanak taraflar huzurunda okunduktan sonra altı dinlenen tarafa imzalatılır. İmzalamaktan kaçınırsa, bu durum hâkim tarafından tutanakla tespit olunur. (HMK Madde 174)
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E. 2017/20557 K. 2017/7841
Ancak isticvap, yemin gibi şahsa bağlı işlemlerde, tebligatın vekile değil, bizzat bu işlemi yapacak asile yapılması yasal zorunluluktur.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi E. 2016/1850 K. 2016/14265
Davacı, akaryakıt satış işlemini belgeleyen şirket kaşe ve imzasını içeren veresiye fişleri ile ilgili olarak mahkemece 20/12/2011 tarihli celsede 3 numaralı ara karar gereğince isticvaba karar verilmiş olup; şerhli meşruhatlı davetiye 24/05/2012 tarihinde davalı şirkete tebliğ edilmiştir.
Davalı verilen kesin süre içerisinde cevap vermediği gibi duruşmaya da gelerek herhangi bir beyanda bulunmamıştır. 6100 Sayılı HMK‘nın 171. maddesi uyarınca davalının özürsüz olarak duruşmaya gelmemesi ve sorulan soruları cevapsız bırakmış olması sebebiyle mahkemece sorulan vakıaların ikrar edilmiş sayılacağı hususunun düşünülmeyerek yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi E. 2012/4304 K. 2012/7562
Taraflar arasında araç kiralama sözleşmesinin varlığı ihtilaf konusudur. Akdi ilişkinin ispatı davacıya aittir. Mahkemece üçüncü kişi Çan’ın davalının çalışanı olup olmadığı hususunda isticvabına karar vererek davalının davet edilmesine rağmen gelmemesi nedeni ile çalışanı olduğunu ikrar etmiş sayıldığını kabul ederek davanın kabulüne karar verilmiş ise de, HMK‘nın 169 ve müteakip maddelerinde düzenlenen isticvap, bir davada o dava ile ilgili belli vakıaların açıklığa kavuşturulması, varlığı ve yokluğu konusunda aleyhine olan tarafın ikrarının sağlanması amacıyla hakimin kendiliğinden veya taraflardan birinin isteminin kabulü ile başvurabileceği usuli bir işlemdir. Başlı başına bir ispat vasıtası değildir. Davacının iddiası geçerli bir şekilde yapılan teslimin ispatı olmayıp, bir hukuki muamele (sözleşme) olup, isticvap yoluyla kanıtlanması mümkün değildir.
Ancak davacı, davalının ticari defterlerine dayandığından, TTK‘nın 80 ve 81 ve HMK‘nın 219 ve devamı maddelerince, hakim davalı tarafa defterlerini ibrazını emredebileceğinden, öncelikle davalının bu konuda isticvabına karar verilerek, davalının ticari defterlerini sunması halinde bilirkişi incelemesi yaptırılması, davalının ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut davalının ticari defterleri ile dahi alacağını ispatlayamaması halinde davacı delil listesinde açıkça yemin deliline de dayanmış olduğundan akdi ilişkinin ispatı için davalıya yemin teklif etme hakkı olduğu davacıya hatırlatılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi E. 2014/21165 K. 2015/9882
Mahkemece davalı kadına duruşmaya gelip, sorulan sorulara cevap vermediği takdirde başka bir erkekle olan ilişkisini kabul edeceği belirtilerek isticvap davetiyesi çıkarılmış, davalı kadının davetiye tebliğine rağmen gelmemesi sebebiyle bu ilişkinin varlığı kabul edilerek boşanmaya karar verilmiştir. Boşanma davalarında tarafların ikrarı hakimi bağlamaz (TMK. m. 184/3). Açıklanan sebeple bu şekilde isticvap davetiyesi çıkarılması da usul hükümlerine göre doğru değildir. Dosyada davacı erkeğin davalı kadına terk ihtarı gönderdikten sonra, davalı kadından kaynaklanan boşanmayı gerektirir bir kusurlu davranışın varlığı da ispatlanmamıştır. O halde davanın reddine karar vermek gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
Detaylı bilgi veya sorularınız için bizim ile iletişim‘e geçebilirsiniz.
Aşağıdaki çalışmalarımız da ilginizi çekebilir;
Adres: Karşıyaka Tower No:12 Kat:9 Daire:59 Karşıyaka/İzmir
E-posta: [email protected]
Telefon: +90 534 415 52 56
Türkçe 
English