Sağlık Çalışanlarının Hakları Nelerdir? | İzmir Sağlık Avukatı | Av. Dilek Yavuz Uysal
Sağlık Çalışanlarının Hakları Nelerdir?
Her türlü çalışma alanında ve meslekte olduğu gibi sağlık çalışanlarının gerek özel gerek resmi kurumlarda kendilerini koruyucu nitelikte olan hukuki hakları mevcuttur. Bu haklar, tüm sağlık alanında çalışanlar için düzenlenmiştir.
Sağlık çalışanlarının hakları eğitim hayatından başlamak üzere mesleğin icrasında ve hasta ile kurulan ilişkide olmak üzere pek çok alanda düzenleme bulmuştur. Örneğin nitelikli bir eğitim görme ve kendini yenileme hakkı, çağdaş bilimsel tıp olanaklarını uygulama hakkı, etik ilkelere bağlılık hakkı, baskı altında kalmadan mesleklerini uygulama hakkı ve kendi değerlerine ters düşen durumlardan kaçınma hakkı gibi yasal haklar başta gelmektedir. Bununla birlikte kendilerinin ve ailelerinin sağlığını koruma hakkı, yeterli bir gelir düzeyi talep etme hakkı, yönetsel süreçlere katılma hakkı, tanıklıktan çekilme hakkı, hastayı reddetme hakkı ve iyileştirme garantisi vermeme hakkı da sağlık personelinin ve doktorların hukuki hakları arasında yer alan diğer maddelerdir.
Bu sebeple bir sağlık çalışanı veya hekim, eğitimden başlamak üzere mesliğini icra ederken her aşamada bu haklara sahip olup, uygulanmasını talep edebilir. Örneğin bir sağlık çalışanı olan hemşire hastayı reddetme hakkına sahiptir. Nasıl ki tedavi alacak olan bireylerin doktorunu seçme hakkı varsa, aynı şekilde sağlık çalışanının da hastayı reddetme hakkı mevcuttur.
Tıp alanında benimsenen evrensel temel etik ilkeleri şunlardır:
- Yararlılık ilkesi
- Zarar vermeme ilkesi
- Adalet ilkesi
- Özerklik ilkesi
Sağlık Çalışanlarının Haklarını Maddeler Halinde Belirterek Bazılarını Açıklayacak Olursak:
- Yeterli Eğitim Alma ve Sürekli Mesleki Gelişim Hakkı
Hekimler ağır mesleki, etik ve hukuki sorumlulukları üstlenebilmeleri için yeterli ve nitelikli bir eğitim alma hakkına sahiptir. Farklı tıp fakülteleri ve eğitim kurumlarındaki pratisyen ve uzman hekim eğitimlerinin standardizasyonu sağlanmalı ve yetişen hekimlere/uzmanlara eğitimde eşit fırsatlar verilmelidir. - Yeterli Ücret Alma Hakkı
Hekimler, aldıkları eğitim, harcadıkları emek ve üstlendikleri mesleki risklere uygun yeterli bir ücret alma hakkına sahiptirler. - Mesleğini Serbestçe İcra Etme Hakkı
Kural olarak hekimin, hastanın vücut bütünlüğü üzerinde, dokunarak tıbbi bakımdan müdahalede bulunması hukuk kurallarına uygundur. Çünkü böyle bir davranışın temel amacı hastanın hayatını kurtarmaktır. İnsanın sağlıklı yaşamasını sağlamaktır. Hastaya tıbbi bakımdan dokunarak yapılan müdahalede hastayı iyileştirme amacının yanında sonucun iyileşmeyle bitmemesinde, kural olarak hukuka aykırılık yoktur.
Fakat, hastanın tedavinin geç uygulanması sonucunda ölmesi veya zarar görmesi durumunda, hekimin tıp açısından sürekli uygulanan tedavi yöntemlerinden ayrılarak başka bir yöntemi hastaya uygulaması sonucu hastanın zarar görmesi durumunda hekim sorumlu olur. - Modern Teknoloji ve Bilimi Kullanma Hakkı
- Yönetimsel Kararlara Katılma Hakkı
Hekimler, çalıştıkları sağlık kurumundaki yönetimsel kararlara görüş beyan etme, eleştiri ve önerilerde bulunma katılma hakkına sahiptir. - Hastayı Reddetme Hakkı
- Konsültasyon İsteme Hakkı
Hekimler tıbbi, etik ve hukuki gerekçelerle hastası için bir başka hekim(ler)den konsültasyon isteme hakkına sahiptir. - Hastasına Yeterli Zaman Ayırma Hakkı
- Sağlığını Koruma ve Mesleki Risklerden Korunma Hakkı
Hekimden kendi değerlerine ters düşen (mesleki bilgisi, tıp etiği, hukuk, vicdan) işlemler talep edilemez. - Tanıklıktan Kaçınma Hakkı
- Tedaviyi Belirleme Hakkı
Hekim, bir hastalığın tedavisinde uygulanabilecek standart yöntemlerden herhangi birini tercih etmekte serbesttir (Tıbbi Deontoloji Tüzüğü m.6). Hekim hastası için uygun bulmadığı bir tedaviyi uygulamaya zorlanamaz. - Bilgi Alma ve Tavsiye ve Tedavisine Uyumu İsteme Hakkı
Hekimler, hastalarından doğru bilgi alma, tedavi için önerdikleri ilaçların uygun şekilde kullanılmasını ve diğer tavsiyelere uyulmasını isteme hakkına sahiptir. - Cezalandırma Eylemlerinde Bulunmama Hakkı
Hekim herhangi bir kişinin cezalandırılması eyleminde (ölüm cezası, işkence) aktif görev almaya zorlanamaz.
olarak sıralayabiliriz.
Sağlık çalışanlarının haklarının korunması için sağlık kurumlarındaki işverenler ve yöneticiler iş sağlığı ve güvenliği risklerini en aza indirmek için gerekli tüm önleyici ve koruyucu önlemlerin alınmasını sağlamak amacıyla tüm sorumluluğu almalıdırlar. Buna bir örnek, hastanenin başhekimi, hastanede çalışan doktorun haklarını gözetir şekilde koruyucu ve önleyici tedbirleri almalıdır. Saldırgan bir hasta yakını varsa ve bu hasta yakını hastanede görev yapan hekimle sorun yaşıyorsa, başhekim , hekimi koruyucu önlemleri almalıdır. Hekimin hastayı reddetme ve mesleğini serbestçe icra etme hakkına saygı duyularak hastane güvenliğini bu konuda harekete geçirmelidir.
Türkiye Tabipler Birliği, yukarıdaki hakların kullanılabilmesi için hekimlerin çalıştıkları kurumların sorumluluğuna vurgu yapar. Sağlık hizmeti sunan ve finanse eden kurumları, hekimlerin haklarını gözetmeye ve klinik karar verme süreçlerinde mesleki bağımsızlıklarına saygı göstermeye çağırır.
Konuya ilişkin hukuki danışmanlık almak için uzman ekibimiz ile Contact page.
Other works that may be of interest to you;
- Hasta Hakları & Hasta Olarak Haklarım Neler?
- Yargıtay Kararları Kapsamında Malpraktis
- Estetik Ameliyatlarda Doktorun Sorumluluğu
- Sağlık Hukukunda Doku Ve Organ Nakli
- Malpraktis Tazminat Davası Sıkça Sorulan Sorular
- Sağlık Çalışanlarının Hakları Nelerdir?
Address: Karşıyaka Tower No:12 Kat:9 Daire:59 Karşıyaka/İzmir
E-mail: [email protected]
Phone: +90 534 415 52 56
English 
Türkçe