Fotoğraf ve Telif Hukuku | İnternetteki Fotoğrafların Kullanılması | İzmir Marka Avukatı | Efes Hukuk Bürosu
Bu çalışmamız kapsamında özellikle internet üzerinde yer alan fotoğrafların kullanımına ilişkin mevzuat ve mahkeme kararlarına yer vereceğiz. Öncelikle önemle uyarmak gerekir ki internet üzerinden elde ettiğiniz bir fotoğrafı kullanmak sureti ile Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu başta olmak üzere, Türk Ceza Kanunu ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında bir çok ihlal gerçekleştirebilir; idari ve cezai yaptırım ile karşılaşabilirsiniz. Bir başka deyişle arama motorları üzerinden veya 3. kişilerin internet siteleri üzerinden elde ettiğiniz fotoğraf ve görsel içerikler bu içeriklerin sahibinin onayı olmaksızın kullanılamaz. Yaygın uygulamanın aksine Google görseller üzerinden elde etmiş olduğunuz görsel içerikler dilediğiniz gibi kullanabilecek olduğunuz bir görsel veri tabanı değildir.
Yasal Mevzuat
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK)
FSEK kapsamında fotoğraflar içerdikleri unsurlara göre; “ilim ve edebiyat eserleri”(Md. 2/3) veya “güzel sanat eseri” (Md. 4/5) kabul edilebilir. Kişilerin portreleri ise Madde 86 kapsamında ayrıca düzenlenmiştir. FSEK kapsamında henüz alenileşmemiş bir eserden her ne şekil ve tarzda olursa olsun faydalanma hakkı münhasıran eser sahibine aittir. (Madde 20). Ayrıca yine FSEK kapsamında esere ilişkin gerçekleştirilen haksız fiil neticesinde uygulanacak cezalar Madde 71 kapsamında düzenlenmiştir.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK)
İnternet üzerinden elde etmiş olduğunuz fotoğrafın KVKK yönünden incelemesinde de diğer mevzuatlar ile paralel bir şekilde somut olayın unsurları gözetilerek bir inceleme yapılması gerekmektedir. Her halükarda kişisel verileri içeren aleni bir görsel içeriğin aleniyet amacı dışında işlenmesi durumunda KVKK Madde 18 kapsamında yüklü idari para cezası yaptırımları ile karşılaşılması mümkündür.
Türk Ceza Kanunu (TCK)
İnternet üzerinden elde edecek olduğunuz görsel içeriklerin taşıdığı kişisel veriler gözetildiğinde TCK Madde 134 ve devamında özel hayatın gizliliği ve kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçlarının oluşabilecek olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.
Mahkeme Kararları
YARGITAY, 11. HUKUK DAİRESİ, E. 2007/12297, K. 2009/1332, T. 6.2.2009
… Ancak, davacı tarafça söz konusu fotoğraf eser niteliğinde olmasa dahi, kendisine ait internet sitesinden izinsiz olarak alınarak, davalının internet sitesi ve dergi nüshalarında çoğaltılıp yayınlanmasının haksız rekabet oluşturduğu da iddia edilmiştir. 5846 sayılı FSEK.nun 84/1 ve 3 üncü fıkralarına göre; eser mahiyetinde olmayan her nevi fotoğrafı nakle yarayan bir alet üzerine tespit eden veya ticari maksatla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse, aynı fotoğrafın üçüncü bir kişi tarafından aynı vasıtadan faydalanılmak suretiyle çoğaltılmasını veya yayınlanmasını men edebilir. Bu madde ile korunan fotoğrafı kayda yarayan bir vasıta üzerine tespit eden veya ticari maksatla haklı olarak çoğaltan yahut yayan kimse olup, koruma tespit ve çoğaltma üzerindedir. Somut uyuşmazlıkta, davacının kızına ait fotoğrafı kendisinin çektiğine ve yine pikselart konusunda dersler verdiği “www.yasamdersleri.com” adlı internet sitesinde yayınlayıp çoğalttığına dair iddiasına karşılık, davalı tarafça söz konusu fotoğrafın aleniyet kazandığı, telif tazminatı talep edilebilmesi için eser niteliğinde olması gerektiği, fotoğrafın “www.google.com” sitesinden elde edilip copyright ( telif hakkı ) uyarısı bulunmadığı savunmalarında bulunulmuştur. O halde, fotoğrafın davacı tarafından tespit edilip kendi internet sitesinde yayınlandığı hususları yanlar arasında çekişme konusu değildir. Nitekim, fotoğrafı çekilen davacının kızı tarafından davalı aleyhine açılan manevi tazminat davasının görüşüldüğü İstanbul 2.Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 11.07.2006 tarih ve 941/204 sayılı kararda da davacının kızının fotoğrafının davacıya ait internet sitesinde bulunduğu belirtildiği gibi, davacı da bu hususta gerektiği takdirde kızının tanık olarak dinlenebileceğini belirtmiştir. Taraflar arasındaki uyuşmazlığın 5846 sayılı FSEK.nun 84 üncü maddesi yönünden değerlendirilmeksizin, bu davada uygulama yeri bulunmayan aynı Yasa’nın 86 ncı maddesine dayalı olarak davacının fotoğraf üzerinde hak sahipliğinin kanıtlanamadığına ilişkin mahkeme görüşünde isabet bulunmamaktadır.
Konuya ilişkin hukuki danışmanlık almak için tarafımız ile iletişime geçebilirsiniz.
İlginizi çekebilecek diğer çalışmalarımız;
- Fotoğraf ve Telif Hukuku
- Yargıtay Kararlarında Markalar Arası İltibas
- Telif Nedir?
- Tescili Zorunlu Fikir Sanat Eserleri
- Fikri Eser Nedir?
- Yazılımların Korunması
- Markanın Kullanmama Sebebi İle İptali
Adres: Karşıyaka Tower No:12 Kat:9 Daire:59 Karşıyaka/İzmir
E-posta: [email protected]
Telefon: +90 534 415 52 56