İstirdat Davası

İstirdat Davası Nedir?

İcra takibi esnasında esasında borçlu olmadığı halde takip yapılan kişinin, kaybettiği maddi kıymeti olan unsurların iadesini talep etmesi için açılan, İcra İflas Kanunu kapsamında düzenlenen davaya istirdat davası denir. Kişiler, bu dava ile haksız yere ödemiş olduğu tutarın kendine iade edilmesini talep edebilmektedir.

Koşulları:

1-Borç Olmayan Bir Paranın Ödenmiş Olması Gerekmektedir.

Borçlunun, maddi hukuk bakımından borçlu olmadığı bir parayı ödemiş olması gerekmektedir. Zamanaşımına uğramış bir borç ödendikten sonra ödenen paranın geri alınması için sebepsiz zenginleşme hükümlerine dayanılması gereklidir.

2-Para İcra Takibi Sırasında İcra Tehdidi Altında Ödenmiş Olmalıdır.

Borçlunun icra takibine itiraz etmemiş olması veya itirazı sonucu açılan itirazın iptali veya itirazın kaldırılması davası ile icra takibinin kesinleşmiş olması nedeniyle mallarının satılması sonucunda icra borcunu ödemek zorunda kalmış olması gerekir. İcra borcu yedi günlük itiraz süresi içinde ödenmişse, istirdat davası açılamaz.

3-Davanın Bir Yıl İçinde Açılmış Olması Gerekir.

İstirdat davasının açılması bir yıllık hak düşürücü süreye bağlıdır. Bir yıllık süre paranın icra veznesine tamamen ödenmesi ile işlemeye başlayacaktır.İstirdat davası soncunda icra inkar tazminatına hükmedilmez. İstirdat davası kesinleşmeden takibe konulabilir. Bu dava türünde ispat yükü davacıdadır.

Tespit Davasından Farkı Nedir?

Dava öncesinde borçlu olmayan bu kişilerin menfi tespit davası açması da mümkün kılınmıştır.  Eğer icra takini yapılan kişi böyle bir borcun hiç olmadığını tespit etmek istiyorsa tespit davası açabilir. Fakat icra takibi yapılan kişi borcunu ödedikten sonra icra takibi ile karşı karşıya gelmişsse artık tespit davası değil, istirdat davası açmalıdır. Zira menfi tespit davasının asıl amacı kişinin borçlu olmadığının kanıtlanmasıdır. Burada hatırlatmakta fayda vardır; sadece menfi tespit davasının açılması ne takip aşamasını engelleyecek ne de icranın yapılmasına engel oluşturacaktır.

İstirdat Davası Yerine Sebepsiz Zenginleşme Davası Açılabilir Mi?

İstirdat davasında normal koşullarda kişilerin bir sene içerisinde dava açması gerekmektedir.  Bu minvalde, istirdat davası açmak için sürenin kaçırılmış olması durumunda sebepsiz zenginleşmeye dayalı dava açılabilir.

Yargılama Esasları

İstirdat davalarında arabuluculuk zorunlu olan unsurlar arasında karşımıza çıkmaktadır. Arabuluculuk zorunlu olduğu için bu aşamayı atlamadan direkt olarak dava açılmasına olanak bulunmamaktadır.

Menfi tespit ve istirdat davasında görevli mahkeme ise asliye hukuk mahkemeleridir. Dava açılacak olan mahkemenin belirlenmesi hususunda eğer alacaklı ve borçlu arasındaki ilişki farklı bir kategoride ise yetki ve görev kuralları değişkenlik gösterebilir.

İlaveten, dava açma aşamasında tabi ki kısmi dava açılmasına da olanak verilmektedir. Bu noktada borcun bir kısmının kendinin olduğunu kabul eden borçlu tarafın ödemek zorunda bırakıldığı bir kısım borcun da kendine ait olmadığını kanıtlaması durumunda davanın kabulüne ve haksız yere ödemiş olduğu tutarın iadesine karar verilecektir.

İstirdat davası sırasında kişilerin ödeme emrine itiraz etmesine de olanak verilmektedir. Tüm bu itirazların ilerleyen aşamalarda itiraz davası açma sürecine de etki edeceğinin belirtilmesi gerekir. İstirdat davasının sonucu olarak hapisle tazyik kararının çıkabileceğinin de unutulmaması gerekir. gerekli olan geri ödeme sağlanmazsa bu cezanın hükme dönüşmesi sağlanır.

Konuya ilişkin hukuki danışmanlık almak için uzman ekibimiz ile iletişime geçebilirsiniz.

İlginizi çekebilecek benzer çalışmalarımız;

Adres: Karşıyaka Tower No:12 Kat:9 Daire:59 Karşıyaka/İzmir

E-posta: [email protected]

Telefon: +90 534 415 52 56