Aile Konutu Şerhi

Aile Konutu Şerhi – İzmir Avukat

Aile konutu, eşlerin oturdukları evdir. Eşlerden birinin ya da her ikisinin mülkiyetinde olan, ancak birlikte oturmadıkları ev/evler aile konutu olarak değerlendirilemez.

Medeni Kanun ile, aile konutu üzerindeki kullanım ve mülkiyet hakkını etkileyen hukuksal işlemlerin geçerliliği, sağ kalan eşe miras ya da paylaşımdan doğan hakkına mahsuben aile konutu üzerinde ayni hak tanınması konularında yasal düzenlemeler getirilmiştir. Aile konutu şerhi de bu uygulamalardan biridir.

Düzenlemeden önce, evin sahibi olan kişinin çoğunlukla erkek eş olması sebebiyle boşanmak istemesi halinde, evi terk etmesi, ödenmesi gereken kiraları ödememesi ve diğer eşin evden çıkarılmasına neden olması, evi başkasına satması, yeni malikin haksız işgal ile evden kadın ve çocukları zorla çıkarması durumları söz konusuydu. Bu düzenleme, Yeni Medeni Kanunumuzun 194. Maddesiyle getirilmiştir. Şöyle ki: “Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.’’ Denilmiştir.

Aile Konutu Nasıl Şerh Edilir?

Malik olmayan eş, kayıtlı bulundukları muhtarlıktan oturdukları evin ikametgah (aile konutu) olduğuna dair bir belge alacak ve evlenme cüzdanıyla birlikte Tapu Sicil Müdürlüğü`ne müracaat edecektir. Tapu müdürlüğüne bu taşınmazın aile konutu olduğunu ve bu hususun tapuya edilmesini istediğini bildirecektir. Tapu sicil müdürü gerekli işlemi yapacak ve taşınmazın tapu kütüğünün şerhler hanesine ‘Aile konutudur’ kaydını düşecektir.

Tapu kütüğüne şerh konulduktan sonra malik olan eş aile konutunu diğer eşin haberi olmadan satamaz, üzerinde eşinin muvafakati olmadan mülkiyeti sınırlayan işlemler yapamaz. Tapu memuru da eşlerin rızası olmadan satış işlemini yapmayacaktır. Örneğin, alacağı kredi için bankaya ipotek edemez. Aile konutu şerhinin verilebilmesi için mutlaka tarafların resmi olarak TMK anlamında evli olmaları gerekmektedir.

Ancak, Aile konutu şerhinin etkisi evlilik birliğinin devamı süresi ile sınırlıdır. Aile konutuna ilişkin koruma; boşanma, ölüm, evliliğin iptali gibi sebeplerle sona erecektir. Boşanma da aralarında anlaşmadıkları takdirde yasal mal rejimine göre belirlenecek olup hakim tarafından ekonomik durumlarına göre hangi eşin aile konutunda oturmaya devam edeceği kararını verecektir.

Aile Konutu Şerhi Nasıl Kaldırılır?

Aile konutu şerhi Tapu Müdürlüğü tarafından kaldırılır. Şerhin tapu sicilinden terkin edilebilmesi farklı şekillerde mümkündür:

1. Şerh, mal sahibi olmayan eşin talebi üzerine konulmuşsa ancak mal sahibi olmayan eşin rızası ile kalkabilir.
2. Eşlerden birinin vefatı sonrası sağ kalan eşin talebiyle kaldırılabilir.
3. Yeni bir aile konutu edinildiğinin ve şerhi o taşınmaz bakımından işlendiğinin ortaya konulması üzerine mal sahibi eşin tek taraflı talebi üzerine.
4. Aile konutu şerhinin terkinine ilişkin mahkeme kararının kaldırılmasına ilişkin mahkeme kararının ibrazı ile kaldırılır. Boşanma kararı tek başına yeterli olmaz.

Tarafların boşanması halinde aile konutu söz konusu olmayacağından dolayı koruma alanı sadece, evlilik süresi içerisinde geçerlidir. Boşanma davası görülmüş ve kesinleşmiş ise aile konutu şerhi kaldırılır.

Malik Olan Eş Aile Konutunu Satarsa Ne Olur?

Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hakimin müdahalesini isteyebilir. Aile konutu, tapuda aile konutu şerhi konulmuş olduğu halde satılırsa, bu satış geçersiz olur. Rızası olmayan eşin TMK`nın 194. maddesine göre açacağı tapu iptal ve tescil davası sonucunda, yapılan satış işlemi ve üçüncü şahıs üzerinde kayıtlı olan aile konutuyla ilgili tapu kaydı iptal edilecektir.   Yeni malik satıştan sonra rızası olmayan eşten onay (icazet) alarak geçersiz olan aile konutu satışını geçerli hale getirebilecektir.

Benzer ilginizi çekebilecek yazılarımız;

İzmir Boşanma Avukatı

Adres: Karşıyaka Tower No:12 Kat:9 Daire:59 Karşıyaka/İzmir

E-posta: [email protected]

Telefon: +90 534 415 52 56