Adi Ortaklık Nedir?

Adi Ortaklık Nedir?  | İzmir Ticaret Avukatı | Av. Mustafa Yolcu

Adi Ortaklık Nedir?

Adi ortaklık, limited veya anonim şirketten farklı olarak ortaklarından bağımsız bir tüzel kişiliği veya mal varlığı bulunmayan şirket türü olarak ifade edilebilir. Adi şirketin kurulabilmesi için birden fazla kişinin şirket kurma iradesi ile bir araya gelmesi gerekmektedir.  Adi şirketler Türk Ticaret Kanunu kapsamında bir ticari şirket olarak kabul edilmedikleri için Türk Borçlar Kanununda yer alan ilgili hükümlere göre düzenlenmektedir.

Türk Borçlar Kanunu – Madde 620

“Adi ortaklık sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşmedir. Bir ortaklık, kanunla düzenlenmiş ortaklıkların ayırt edici niteliklerini taşımıyorsa, bu bölüm hükümlerine tabi adi ortaklık sayılır.”

Adi Ortaklığın Özellikleri

• Ortaklık Sermayesi
  Adi ortaklık kapsamında her bir ortak para, alacak veya başka bir mal ya da emek olarak katılım payı koymak ile yükümlüdür.

• Kara Katılma
  Adi ortaklık kapsamında elde edilen tüm kazançların aralarında paylaştırılması gerekmektedir.

• Ortaklıkta Karar Alma
  Adi ortaklıkta ortaklık kararları bütün ortakların oybirliği ile ortaklık sözleşmesinde oy çoğunluğu düzenlenmiş ise ortak sayısının çoğunluğu ile alınır.

• Ortaklığın Yönetimi
  Sözleşme veya karar ile adi ortaklığın yönetimi bir veya birden çok ortağa veya üçüncü bir kişiye bırakılmamış ise tüm ortaklar yönetme hakkına sahiptir.

• Rekabet Yasağı
  Ortaklar, kendilerinin veya üçüncü kişilerin menfaatine olarak, ortaklığın amacını engelleyici veya zarar verici işleri yapamazlar.

• Ortakların Yaptıkları Gider ve İşler
  Ortaklar, bir ortağın adi ortaklık için yapmış olduğu gider ve borçlanmalardan sorumludur. Bir ortak şirket için yükümlü olmadığı halde emek sarf etmiş ise bunun karşılığının ödenmesini talep edebilir. Ortaklığa avans olarak borç veren bir ortak, borç vermiş olduğu tarihten itibaren faiz talep edebilir.

• Özen Borcu
  Her ortak, ortaklık işlerinde kendi işlerinde olduğu ölçüde çaba ve özen göstermekle yükümlüdür.

• Yönetim Yetkisinin Kaldırılması veya Sınırlandırılması
  Ortaklık sözleşmesi ile yönetme yetkisi verilen ortağın yönetme yetkisi, haklı bir gerekçe olmaksızın diğer ortaklarca kısıtlanamaz veya kaldırılamaz.
  Ortaklık sözleşmesinde yetkinin kaldırılamayacağı şeklinde bir ibare yer alsa dahi eğer haklı bir sebep mevcut ise, ortaklardan her birinin yönetim yetkisi kısıtlanabilir.

• Adi Ortaklığı İnceleme
  Yönetim yetkisi olmasa dahi her bir ortak, ortaklığın işleyişi hakkında bilgi alma, defter ve kayıtlarını inleme, bunlardan örnek alma ve mali durumu hakkında özet çıkarma hakkında sahiptir.

Emsal Mahkeme Kararları

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2015/9468 E. ,  2015/14079 K.

Türk Borçlar Kanunu’nun 620. Maddesinde; “Adi Ortaklık Sözleşmesi, iki ya da daha fazla kişinin emeklerini ve mallarını ortak bir amaca erişmek üzere birleştirmeyi üstlendikleri sözleşme” denilerek sözleşme unsuru açıkça belirtilmiştir.
Ortaklar, ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere bir sözleşme etrafında birleşirler. Sözleşmenin kurulması için tarafların karşılıklı ve birbirlerine uygun irade beyanlarını açıklamaları gerekir. Adi ortaklık, ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere kurulur. Ortak amaçtan bahsedebilmek için, sözleşme ile ulaşılmak istenen hedefin bütün ortaklar için müşterek olması gerekir.
TBK’nun 620. maddesinde; “ortak bir amaca erişmek üzere” ifadesiyle açıkça belirtilen ortak amaç unsuru, sözleşmenin temel unsurudur. Ortakların, ortak bir amacı gerçekleştirmek için bir araya gelmeleri de yeterli değildir. Bu nedenle, ortakların ayrıca bu amacı gerçekleştirmek üzere çalışmalara katılmayı ve bu amaçla işbirliği yaparak birlikte çaba göstermeyi de taahhüt etmeleri ve bu hususta üzerlerine düşeni yapmaları gerekir. Yani ortaklar, ortak amacın gerçekleşmesi için eşit durumda gayret ve özen gösterme yükümlülüğü altındadırlar. Sözleşme de ortaklar için sermaye payı koyma yükümlülüğünün öngörülmüş olması, birlikte çaba gösterme yükümlülüğüne de yer verildiği anlamına gelmez. Bu unsurun sözleşmenin içeriğinde yer alması gerekir. (N.Barlas 38, O.H.Ş.117.sy)
Diğer bir deyimle, taraflar arasındaki ilişkinin ortaklık olarak kabul edilebilmesi için sözleşme, sözleşmeyi yapacak kişiler, sermaye payı, ortak amaç ve işbirliği unsurları bulunmalıdır.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi E. 2016/2844 K. 2017/12266

Bir ortak tarafından adi ortaklığa dair olan sermaye payının istenmesi, aynı zamanda ortaklığın feshini ve tasfiyeyi de kapsar. Ortaklık, taraflar arasında yapılan bir anlaşma veya mahkeme kararı olmadıkça tasfiye edilmiş sayılamaz. Bir başka deyişle, tarafların ortaklıktaki hak ve borçları hususunda taraflar arasında bir anlaşma olmadıkça veya bu husus mahkeme kararıyla belirlenip tasfiyeyle karar verilmedikçe adi ortaklığın devam ettiği kabul edilmelidir. Fesih ve tasfiye edilmeyen adi ortaklıkta da zamanaşımı süresi başlamaz.

Yargıtay 3. Hukuk Dairesi E. 2011/10282 K. 2011/14972

Dava adi ortaklığın tasfiyesi isteminden ibaret olup olaya Medeni Kanunun ortaklığın giderilmesi hükümlerinin uygulanması doğru değildir. Davanın değeri dikkate alındığında davaya Asliye Hukuk Mahkemesinde bakılmak üzere dava dilekçesinin görev sebebiyle reddine karar verilmesi gerekirken esasa dair hüküm kurulması doğru görülmemiştir.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi E. 2013/8935 K. 2013/17242

6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 625. ve 637. (eski Borçlar Kanununun 525. ve 533.) maddeleri gereği kendisine yönetim hakkı tanınan ortağın, ortaklığı ve diğer ortakları temsil yetkisi vardır. Madde gerekçesinde belirtildiği üzere TBK’nun 637. maddesinin ikinci fıkrasında, ortaklardan birinin, ortaklık veya bütün ortaklar adına bir üçüncü kişi ile işlem yapması durumunda, diğer ortakların, ancak temsile ilişkin hükümler uyarınca, bu kişinin alacaklısı veya borçlusu olacakları hükme bağlanmıştır.

Konuya ilişkin hukuki danışmanlık almak için uzman ekibimiz ile iletişime geçebilirsiniz.

Ticaret Hukukuna ilişkin diğer ilginizi çekebilecek çalışmalarımız;

İzmir Ticaret Avukatı

Adres: Karşıyaka Tower No:12 Kat:9 Daire:59 Karşıyaka/İzmir

E-posta: [email protected]

Telefon: +90 534 415 52 56